Menu
Porady / zabawki

Jak bawić się z niemowlakiem, wspierając jego rozwój? Czwarty miesiąc życia

Poprzedni wpis w tej tematyce był o tym, jak jak bawić się z niemowlakiem w wieku 0-3 miesiące, wspierając jego rozwój. Miałam robić wpisy opisując kolejne trzy miesiące, ale doszłam do wniosku, że byłyby za długie. Poza tym maluch mający 3 miesiące znacznie odbiega rozwojowo od tego, mającego 6 miesięcy. Dlatego też teraz w jednym wpisie skupię się na jednym miesiącu. Ostatnio opisywałam maluchy w wieku 0-3 miesiące, więc dziś przeczytacie opracowanie z rozwijającymi zabawami dla niemowląt, które ukończyły 3 miesiące (zaczynają czwarty miesiąc życia).

Pozostałe wpisy z tego cyklu znajdziecie tutaj:

1-3 miesiąc

5 miesiąc

6 miesiąc

7 miesiąc

8 miesiąc

9 miesiąc

10 miesiąc

11 miesiąc

12 miesiąc

Rozwój dziecka w 4 miesiącu życia

W jednej z książek opis tego miesiąca zaczyna się od zdania „Pewna mała istotka cały ten miesiąc będzie się uśmiechać – a ty wraz z nią”. Parsknęłam śmiechem. Choć może są takie dzieci. Nie wiem, nie dane było mi takie mieć. Pod koniec trzeciego miesiąca życia dziecko powinno umieć w pozycji na brzuchu podnieść głowę pod kątem 45 stopni do podstawy. Prawdopodobnie będzie też umiało śmiać się głośno, w pozycji na brzuchu podnosić już głowę pod kątem 90 stopni do podstawy, składać ręce, wydawać okrzyki zadowolenia, uśmiechać się spontanicznie, śledzić w sposób ciągły przedmiot poruszający się po łuku 180 stopni w odległości ok. 15 cm od twarzy. Może umieć trzymać sztywno główkę w pozycji pionowej, w pozycji na brzuszku unieść klatkę piersiową opierając się na przedramionach, obracać się z pleców na bok, chwytać grzechotkę włożoną do ręki, czy też reagować wzrokiem na bardzo małe przedmioty (np. rodzynek). Może nawet potrafić częściowo utrzymywać ciężar swojego ciała opierając się na stopach, wyciągać ręce w kierunku przedmiotów, podciągane do pozycji siedzącej utrzymywać sztywno główkę, odwracać głowę w kierunku źródła dźwięku, czy też gruchać.

Rozwój ruchowy i sprawności manualnych

Dwunasty tydzień jest dla niemowląt momentem całkowitej nierównowagi. Położony na brzuchu maluch szamocze się niezdarnie. Mogą pojawić się problemy z karmieniem, z zasypianiem. Wszystko to ulega to poprawie ok. 16 tygodnia,

Unoszenie głowy pod kątem 90 stopni, utrzymywanie sztywnej główki przez około jedną minutę podczas pionowego trzymania

Jak pomóc dziecku kształtować tę umiejętność?

Rzadko które dziecko w czwartym miesiącu życia z radością leży na brzuchu. Maluch jeszcze szybko się męczy i dlatego warto przyzwyczajać go do tej pozycji stopniowo. Zaczynamy od kilkuminutowych sesji 3-5 razy dziennie. Zachęcamy dziecko do leżenia w takiej pozycji, kładąc się obok niego, pokazując nieco nad główką (żeby zachęcić go do przytrzymania uniesionej głowy przez jakiś czas) zabawki, które maluch lubi lub kontrastowe książeczki.

Wyciąganie rączek do zabawek, pierwsze próby chwytu

Jak pomóc dziecku kształtować tę umiejętność?

W czwartym miesiącu maluch raczej jeszcze sam nie wyciąga rączek do zabawek (pamiętajcie, że mowa jest o dzieciach między 3 a 4 miesiącem życia, a nie 4 a 5), chwytem dowolnym chwyta zabawki włożone do ręki i przytrzymuje przez jakiś czas, zaczyna kierować je do buzi. Aby rozwijać umiejętność chwytania zabawek, wkładamy maluchowi do ręki te zabawki, które są stosunkowo lekkie i które łatwo będzie mu utrzymać w dłoni. Warto również podawać mu przedmioty o różnych fakturach. Na tym etapie dziecko zaczyna też interesować się matą edukacyjną czy też stojakiem edukacyjnym (osobiście polecam to drugie – koniecznie drewniany (stabilniejszy, ładniejszy, zdrowszy, bardziej uniwersalny, na dłużej)), zabawkami przyczepionymi do wózka, do bujaka, fotelika. W tym wieku dziecko może już zacząć „boksować” zabawki wiszące nad nim. Ani się obejrzycie, a boksowanie zamieni się w pierwsze próby samodzielnego chwytu. Możemy też nachylać się z koralami na szyi nad leżącym na plecach dzieckiem. Maluchy uwielbiają tego typu rzeczy i być może to właśnie korale będą pierwszą rzeczą, po którą dziecko świadomie wyciągnie ręce.

Rozwój wzroku

Obserwowanie działań własnych i dorosłego

Właśnie w połowie czwartego miesiąca życia dziecko zaczyna koordynować obrazy z obu oczu i widzieć w trójwymiarze. Na tym etapie najważniejszą umiejętnością jest oglądanie grzechotki podczas potrząsania nią ruchem nieukierunkowanym oraz oglądanie małych przedmiotów położonych przed dzieckiem.

Jak pomóc dziecku kształtować tę umiejętność?

  • Oglądanie grzechotki podczas potrząsania nią

Kolorową (już nie musi być w kontrastowych kolorach, bo maluch zaczyna widzieć coraz wyraźniej, ale dobrze gdyby miała żywe kolory, nie pastelowe), szeleszczącą/grzechoczącą zabawkę wkładamy do ręki dziecka i potrząsamy nią (ręką z grzechotką) na linii wzroku dziecka.

  • Oglądanie małych przedmiotów położonych na stole

Siadamy przed stołem/blatem i odchylamy się do tyłu. Dziecko „sadzamy” sobie na kolanach, ale dzięki naszemu odchyleniu maluch przyjmuje pozycję półleżącą. Na stole/blacie układamy grzechotki, lalki, misie, samochodziki. Poruszamy nimi, nazywamy je, wypowiadamy wyrażenia dźwiękonaśladowcze (bach, brum, lalala). To ćwiczenie również świetnie wpływa na rozwój mowy.

Bierzemy drewnianą łyżkę i uderzamy nią w blat/stół, mówiąc bam. Do wanny wrzucamy kolorowe piłeczki. Podczas karmienia dziecka zakładamy duże, kolorowe korale.

Rozwój słuchu

Umiejętność utrzymywania zabawki w dłoni dostarcza dziecku nowych bodźców. Dziecko zaczyna słuchać dźwięków grzechotki oraz odgłosów wywoływanych przez poruszającego się dorosłego. Utrzymywanie prosto głowy podczas noszenia na rękach, zwiększa gamę zabaw słuchowych, jakie możemy wykonać z dzieckiem.

Słuchanie dźwięków grzechotki

Jak pomóc dziecku kształtować tę umiejętność?

Bardzo prosto. Podajemy dziecku grzechotki wydające różne dźwięki, uderzamy grzechotką o szczebelki łóżeczka, uderzamy grzechotką o grzechotkę, włączamy muzykę klasyczną.

Słuchanie dźwięków wydawanych przez różne przedmioty

Jak pomóc dziecku kształtować tę umiejętność?

Trzymając dziecko na kolanach w pozycji półleżącej postukujemy klockami o blat stołu, budujemy wieżę z trzech klocków, przewracamy ją i mówimy bach. Uderzamy łyżką o blat, mówiąc puk, puk. Uderzając o metalową powierzchnię, mówimy dzyń, dzyń. Do nóżek dziecka przyczepiamy małą grzechotkę lub dzwoneczek.

Rozwój mowy

W czwartym miesiącu życia maluch nadal głuży. Udoskonala repertuar samogłosek, którymi posługiwał się w poprzednich miesiącach, ale pojawiają się również pierwsze spółgłoski.

Doskonalenie repertuaru samogłosek, wymawianie pierwszych spółgłosek

Jak pomóc dziecku kształtować tę umiejętność?

Mówimy, mówimy i jeszcze raz mówimy do dziecka. Opowiadamy, nazywamy, śpiewamy, czytamy. Możemy móić dziecku o każdej czynności, którą wykonujemy („teraz Cię podniosę”, „położę Cię na matę”, „teraz dam Ci buziaka”). Poza tym warto wchodzić z dzieckiem w interakcje, gdy zaczyna głużyć. Możemy wtedy rozmawiać z maluchem „jego językiem” (posługując się tymi dźwiękami co dziecko) lub odpowiadać na głużenie zdaniami. Warto również zachęcać dziecko do naśladowania wymawianych przez nas głosek lub sylab, a także np. różnych min, wysuwania i chowania języka.

Rozwój umiejętności zabawy

Pierwsze etapy rozwoju zabawy dotyczą głównie ciała dziecka. Maluch bawi się ruchem rąk i palców, doznaje przyjemności płynące z odczucia ruchu własnego ciała. Czteromiesięczniak poprzez zabawę ćwiczy koordynację ręka-usta.

Czerpanie przyjemności z odczuwania ruchu własnego ciała

Jak pomóc dziecku kształtować tę umiejętność?

Wkładamy zabawki dziecku do ręki i zachęcamy do zabawy, pokazujemy, jak włożyć zabawkę do buzi. Podajemy dziecku chłodne gryzaki. Rozebrane dziecko (wtedy jest najbardziej aktywne) kładziemy na przewijaku albo innym twardym, ale ciepłym podłożu, przyczepiamy do nóżek lub rączek małe dzwoneczki. Na stopy można założyć skarpetki z grzechotkami. Dziecko w tym wieku coraz wyżej unosi nogi. Możesz je zachęcać do kopania. Kładź przy nóżkach piszczące zabawki, poduszkę, swoje ręce. Niech kopie, ile wlezie.

Rozwój emocji i zachowań społecznych

W czwartym miesiącu życia następuje wzrost liczby emocji odczuwanych przez dziecko. Maluch zaczyna dobitnie wyrażać złość, smutek, niepokój, kiedy mama przez dłuższy czas się nim nie zajmuje. Tyle na ten temat mówi teoria. Pod względem rozwoju emocjonalnego moje dzieci już od urodzenia były na etapie czteromiesięcznego malucha, którego nie da się zostawić na chwilę. Ale dziecko dziecku nierówne. Teoretycznie dziecko staje się złośnikiem od 4 miesiąca życia.

Wzrost liczby emocji odczuwanych przez dziecko

Jak pomóc dziecku kształtować tę umiejętność?

Co możemy zrobić w tym czasie dla dziecka? Możemy, a nawet powinniśmy przy nim być. Być, wtedy, kiedy nas potrzebuje. Gdy chwilę zajmie się czymś, innym, biegnijmy napić się herbaty czy też w locie skorzystajmy z toalety. Taka chwila może tak szybko znowu się nie pojawić.

Evelin Kirkilionis, antropolożka badająca więź pisze:

„Dziecko pozostawiane, żeby się wypłakało, nie tyle uczy się samo sobie radzić, ile uczy się, że nie ma sensu płakać – a to jest duża różnica. Badania nie potwierdzają też tezy, że zimny chów sprzyja samodzielności – wręcz przeciwnie. Zimny chów w praktyce sprowadza się za to do ogromnych ilości kortyzolu, jakie uwalniają się w mózgu noszeniaka z niezaspokojoną potrzebą bliskości. Hormon ten działa niszcząco na połączenia neuronalne. Dziecku, które nie jest przytulane, trudniej jest nawiązać z opiekunem więź prawidłowego typu, a to z kolei rzutuje na wszystkie inne więzi, które nawiąże potem w życiu – na to, jak będzie w przyszłości obchodziło się z ryzykiem, radziło sobie ze stresem. I czy nie będzie koncentrować się na swoim lęku zamiast na zadaniu”.


instrumenty Skip Hop – tutaj

Drewniany stojak edukacyjny Bieco

kauczukowa eko kaczka Hevea – tutaj

drewniana grzechotka z dzwoneczkiem – prezent

_DSC9010 by . _DSC9013 by . _DSC9014 by . _DSC9015 by . _DSC9027 by . _DSC9023 by . _DSC9036 by . _DSC9041 by . _DSC9048 by .

Wpis napisany na podstawie książek:

Psychostymulacyjna metoda kształtowania i rozwoju mowy i myślenia, pod red. Małgorzaty Młynarskiej i Tomasza Smereki, Warszawa 2000.
Rozwój psychiczny dziecka od 0 do 10 lat, oprac. zbior., Sopot 2013.
Silberg Jackie, Gry i zabawy z niemowlakami, Poznań 2009.
Strassmeier Walter, Interwencja wczesnodziecięca, Gdańsk 2012.
Wczesna interwencja i wspomaganie rozwoju małego dziecka, pod red Beaty Cytowskiej i Barbary Winczury, Kraków 2006.
Wczesna interwencja terapeutyczna, pod red. Jagody Cieszyńskiej i Marty Korendo, Kraków 2007.
O autorze

Cześć, jestem Wiola i jestem matką wariatką. Matką dwóch małych wariatów, autorką książki dla dzieci (od której dzieci nie uciekają), neurologopedą. Codziennie nadzoruję domowym cyrkiem, animuję rodzinną rzeczywistość, a w międzyczasie bloguję i próbuję się wyspać. Na blogu pokazuję, co warto kupić, gdzie warto wybrać się z dzieckiem (i bez dziecka). Czasem też trochę się wymądrzam. Rozgośćcie się. Kawy, herbaty, wina?

11 komentarzy

  • Weronika Kupis
    18 lipca 2016 at 14:17

    Instrumenty Skip Hop wygladaja super ale na stronie jest informacja, że to zabawka od 6 miesiąca życia.. więc jak to jest z tą zabawka? Można podawać czy nie?

    Odpowiedz
    • Wiola
      18 lipca 2016 at 20:49

      Wydaje mi się, że to chodzi o to, że maluchy w wieku 5-6 miesięcy dopiero zaczynają wyciągać rączki do zabawek i wtedy dawanie im tych skip hopów ma większy sens. Gdyby te zabawki były niebezpieczne dla niemowląt, wtedy pewnie widniałaby na nich informacja, że są przeznaczone dla dzieci od 3 roku życia.

      Odpowiedz
  • Weronika Kupis
    18 lipca 2016 at 14:17

    Instrumenty Skip Hop wygladaja super ale na stronie jest informacja, że to zabawka od 6 miesiąca życia.. więc jak to jest z tą zabawka? Można podawać czy nie?

    Odpowiedz
  • Weronika Kupis
    18 lipca 2016 at 14:17

    Instrumenty Skip Hop wygladaja super ale na stronie jest informacja, że to zabawka od 6 miesiąca życia.. więc jak to jest z tą zabawka? Można podawać czy nie?

    Odpowiedz
  • Weronika Kupis
    18 lipca 2016 at 14:17

    Instrumenty Skip Hop wygladaja super ale na stronie jest informacja, że to zabawka od 6 miesiąca życia.. więc jak to jest z tą zabawka? Można podawać czy nie?

    Odpowiedz
  • Weronika Kupis
    18 lipca 2016 at 14:17

    Instrumenty Skip Hop wygladaja super ale na stronie jest informacja, że to zabawka od 6 miesiąca życia.. więc jak to jest z tą zabawka? Można podawać czy nie?

    Odpowiedz
  • Weronika Kupis
    18 lipca 2016 at 14:17

    Instrumenty Skip Hop wygladaja super ale na stronie jest informacja, że to zabawka od 6 miesiąca życia.. więc jak to jest z tą zabawka? Można podawać czy nie?

    Odpowiedz
  • Weronika Kupis
    18 lipca 2016 at 14:17

    Instrumenty Skip Hop wygladaja super ale na stronie jest informacja, że to zabawka od 6 miesiąca życia.. więc jak to jest z tą zabawka? Można podawać czy nie?

    Odpowiedz
  • Weronika Kupis
    18 lipca 2016 at 14:17

    Instrumenty Skip Hop wygladaja super ale na stronie jest informacja, że to zabawka od 6 miesiąca życia.. więc jak to jest z tą zabawka? Można podawać czy nie?

    Odpowiedz
  • Wiola
    13 lutego 2016 at 12:44

    To mata Skip Hop Playspot.

    Odpowiedz

Napisz odpowiedź