Gdy dziecko nie je, nie chce jeść lub jeść nie może

Wchodzimy w czas jesiennych infekcji. I ja, i Wy, i większość rodziców zaczynamy zastanawiać się, jak wspierać układ odpornościowy naszych dzieci. Jak wiadomo – częste zachorowania czy infekcje występujące u dzieci związane są z wieloma czynnikami (zarówno genetycznymi, jak i środowiskowymi). Zakażenia u dzieci dotyczą najczęściej dróg oddechowych i układu pokarmowego.

U dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym układ odpornościowy dopiero się kształtuje, uczy się, jak zwalczać infekcje. Co prawda jego kształtowanie rozpoczyna się już w okresie życia płodowego, ale trwa przez całe dzieciństwo i okres dojrzewania. Gdy kończymy karmić dziecko piersią, od tego czasu układ odpornościowy malucha musi radzić sobie sam. Na szczęście nadal możemy wspierać go w prawidłowym rozwoju. Jednym z najważniejszych czynników środowiskowych, mających wpływ na kształtowanie się układu immunologicznego, jest sposób żywienia.

Prawidłowy sposób żywienia jest jednym z kluczowych czynników wpływających na rozwój młodego organizmu i kształtujących układ odpornościowy. Odpowiednia ilość składników odżywczych niesie za sobą nie tylko lepszy stan zdrowia, ale również lepsze samoopoczucie oraz zdolność do nauki nowych rzeczy. Często z jedzeniem tych nowych rzeczy bywa różnie. Wiem i rozumiem. Sami przez to przechodziliśmy. Mało tego – ja również jestem książkowym przykładem niejadka, który w zerówce żywił się tylko bułką z kukurydzą, a w kolejnych klasach bułką z rzeżuchą. Rodzice niejadków na pewno doskonale wiedzą, że żadne prośby i groźby nie pomagają takim dzieciom, a mogą wręcz pogorszyć sytuację.

Kiedy dziecko nie chce jeść, nie zmuszajmy go do tego, ale starajmy się, aby posiłki, które mu podajemy, były, na ile to możliwe, różnorodne i aby łączyły w sobie wszystkie grupy produktów z Piramidy Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej. To jedyna słuszna droga, która nie zniechęca dziecka do poznawania nowych smaków. Piszę to ja – były niejadek. Jest to szczególnie istotne w przypadku dzieci, które często chorują i potrzebują odpowiednio zbilansowanej diety (jakość tego, co zjadamy, ma kluczowe znaczenie dla naszego zdrowia). Nawet jeżeli dziecko tego nie zje, niech oswaja się z tymi produktami.

Z tego względu warto zwrócić uwagę, czy w menu dziecka są obecne:

• warzywa i owoce – różnokolorowe w formie surowej, gotowanej, a także jako mus czy zupa krem. Miksowanie warzyw z owocami w formie koktajli bywa również pomocne. Są tak ważne bo dostarczają wielu cennych witamin i składników mineralnych w tym witaminy C i A (w formie betakarotenu) ważnych dla układu immunologicznego. 
• produkty zbożowe, ale pełnoziarniste (!) – kasza, makaron pełnoziarnisty, ryż brązowy. Zawierają one błonnik istotny dla utrzymania prawidłowej mikroflory jelitowej, która konieczna jest do kształtowania odporności.
• mleko i produkty mleczne – to ważne elementy menu dla rozwijającego się organizmu i jego układów ze względu na cenne białko, a także wapń.
• ryby i jaja – powinny być nie mniej istotnym elementem diety jak mięso, które dostarcza ważnego żelaza. Jaja zawierają niemal wszystkie witaminy i składniki mineralne, dobrej jakości białko, ryby z kolei są bogate w białko i dobrej jakości tłuszcze. Ponadto to jedne z niewielu pokarmów, w których występuje witamina D.
• „dobre tłuszcze” – oliwa z oliwek, olej rzepakowy, olej lniany, tran. 

No dobra, teoria swoje, a praktyka swoje. Niestety, zdarza się, że dziecko nie chce jeść, je niewiele, przechodzi różnego rodzaju strajki jedzeniowe albo przestaje jeść z różnych powodów. Może być to spowodowane np. wzrostem ilości chorób i infekcji (właśnie wchodzimy w taki okres), powrotem do szkół i przedszkoli (stres, wzorowanie się na rówieśnikach, którzy nie chcą jeść) czy antybiotykoterapią, która może powodować brak apetytu. Ja tak miałam z moim Jaśkiem, który w pierwszych latach życia zjadał dosłownie wszystko. Niestety, odkąd poszedł do przedszkola i zobaczył, jak jedzą inne dzieci, muszę się nieźle nagimnastykować, żeby zjadł jakiekolwiek warzywo. Co jakiś czas robię mu badania krwi, aby sprawdzić, czy jego organizmowi niczego nie brakuje.