10 kreatywnych zabaw z czasów PRL-u. Pokażcie je Waszym dzieciom

Niedawno mój jogin opowiadał, że dzień wcześniej prowadził jednorazowe zajęcia w przedszkolu i… jest w kompletnym szoku. Maluchy, kilkulatkowie, którzy powinni być bardzo giętcy, nie potrafili rękoma dotknąć swoich stóp. Był przerażony. Dodał, że nie wiedział, że jest aż tak źle. Kiedyś dzieciaki więcej się ruszały, spędzały całe dni na zabawie ruchowej. Teraz rodzice już od urodzenia zaburzają ten rozwój. Zamiast pozwolić dzieciom swobodnie poznawać swoje ciało na twardym podłożu, macie, kładą je na kocach, trzymają po kilka godzin dziennie w miękkich leżaczkach. Gdy dziecko samo nie siada, sadzają je w krzesełkach. Gdy samo nie chodzi, wkładają w chodzik, wsadzają na jeździki. A gdy maluch sam chce się wspinać po schodach, rodzic biegnie z odsieczą, bierze dziecko na ręce i zanosi na górę. Zamiast być obok, dopingować, wspierać.

Bardzo często rodzice sami nieświadomie zaburzają rozwój ruchowy swoich dzieci (bo spadnie, bo się przewróci, bo zrobi sobie krzywdę), a potem narzekają, że dziecko woli siedzieć w domu zapatrzone w niebieski ekran. A może byś zrobili nieco inaczej? Nie narzekajmy, tylko pokażmy dzieciom, że zabawy podwórkowe są fajne. A przecież my, dzieciaki wychowane w czasach PRL-u i na początku lat 90-tych, znamy je doskonale. I – nie wiem, czy wiecie – te zabawy miały na nasz rozwój ogromny wpływ. Kiedyś nie mieliśmy o tym pojęcia. Nie patrzeliśmy na nie pod kątem tego, czy są one rozwojowe, czy też nie. A zdecydowanie były.

W dzisiejszym wpisie chciałam przypomnieć kilka zabaw, które najbardziej utkwiły w mojej pamięci i uświadomić Wam, że zabawy naszego dzieciństwa wiele nas nauczyły. Ja zapamiętałam takie, które opisałam poniżej, być może Wy pamiętacie zupełnie inne zabawy. Koniecznie podzielcie się nimi w komentarzach.

Do napisania tego wpisu zaprosiła mnie marka Fastum Junior. Marka, która wspiera aktywność ruchową dzieci, zachęca do ruchu i zabawy bez ograniczeń, a przy okazji pomaga utrzymać skórę w dobrej kondycji. Fastum Junior to połączone działanie składników pochodzenia naturalnego, dlatego może być stosowane już od 3 roku życia. Zawiera substancje, które wspomagają m.in. naturalne zmniejszane obrzęków, chronią naczynia krwionośne i działają kojąco za skórę. A chłodzące działanie mentolu zapewnia uczucie natychmiastowej ulgi.

Biegajcie więc, skaczcie i wygłupiajcie się z dzieciakami bez ograniczeń!

10 rozwojowych zabaw z czasów PRL-u, które utkwiły mi w pamięci

1. Krowa

Jedno dziecko zostaje krową i wystawia ręce w bok. Pozostałe dzieci chwytają za palce i wołają: „Jakie krowa daje mleko?” Dziecko będące krową odpowiada, wymieniając różne kolory. Jeśli powie białe, pozostałe dzieci uciekają, a ono je łapie. Złapane dziecko staje w rozkroku, inne mogą je wybawić przechodząc między nogami. Jeśli krowa złapie wszystkie dzieci następuje zamiana ról – ostatnio złapane zostaje krową-berkiem.

Czego uczy ta zabawa? Współdziałania (dzieci nie myślą tylko o sobie, ale też o tym, żeby pomóc innym), koncentracji (dzieci muszą się skupić na tym, co mówi krowa, aby zacząć uciekać, gdy usłyszą „białe”).

2. Kapsle

Ta gra ma wiele swoich odmian. Najpopularniejszą jest chyba wyścig po trasie.Rozgrywka polegała na na pstrykaniu palcami kapsli po narysowanej trasie, kto pierwszy do mety. Jeżeli kapsel wypadł z trasy, zaczynało się od nowa. Wnętrze kapsla czasem wyklejało się flagami albo po prostu plasteliną, żeby je obciążyć.

Czego uczy ta gra? Koordyncji ręka-oko, rywalizacji, umiejętności przegrywania/wygrywania, ćwiczy motorykę małą.

3. Strzelanie spluwkami

Kiedyś spluwki robiło się z długich rurek. Najczęściej były to rurki izolacyjne od jakichś przewodów, kupowane w sklepie elektrycznym. W szkole spluwki robiono z długopisów. Strzelano z nich kulkami z papieru. Na dworze czasem wykorzystywano małe owoce.

Czego uczy ta gra? Przede wszystkim celności. Można tę zabawę potraktować również jako ćwiczenie oddechowe.

4. Gra w państwa – wojnę

Gra polegała na narysowaniu dużego koła na kawałku w miarę ubitej ziemi.Koło dzieliło się na równe części (w zależności od ilości osób grających).  Tymi częściami były państwa. Każdy z graczy stawał na terenie własnego państwa i wypowiadał wojnę przeciwnikowi. Gracz z państwa, któremu wypowiedziało się wojnę, chodził ze swojego  pola i stawał obok koła. Wypowiadający wojnę stawał na terenie swojego państwa i rzucając nożem, scyzorykiem lub śrubokrętem wykonywał rzut w pole przeciwnika, atakował jego państwo. Jeśli rzucany przedmiot wbił się w ziemię, atakujący rysował linię wzdłuż wbitego ostrza przez całe pole, kroił państwo przeciwnika. Grę przegrywało się wtedy, gdy stopy w momencie oddawania rzutu wykraczały poza teren swojego państwa. Wygrywał natomiast ten zawodnik który, pozostał jako ostatni w grze i posiadł cały teren okręgu.

Czego uczy ta gra? Rywalizacji, współzawodnictwa,  celności.

5. Baza

Miejsce spotkań, przesiadywań, a nawet i spania. Tworzone czasem z desek, czasem z koców, a czasem po prostu z tego, co znaleźliśmy. Najczęściej budowaliśmy je przy drzewie. Wtedy konstrukcja była najsolidniejsza. Drzewo stanowiło podpór na którym wszystko się opierało.

Czego uczy ta zabawa? Współdziałania, projektowania, konstruowania, integracji.

6. Podchody

To była moja ulubiona zabawa. Jako że mieszkaliśmy na wsi, to gra rozgrywała się nie tylko na terenie wsi, ale też na polnych drogach, łąkach i lasach. Gra polegała na szukaniu jednej grupy przez drugą. Grupa, która uciekała, zostawiała po drodze wskazówki i  zadania do wykonania. Grupa pościgowa miała za zadanie dogonić grupę uciekającą przed dotarciem do wyznaczonego miejsca. Pomiędzy grupami była ustalona różnica czasu startu, umożliwiająca pogoń. Zazwyczaj w grupie pościgowej znajdowała się tez jedna osoba z grupy uciekającej, która sprawdzała, czy grupa pościgowa sumiennie wypełnia wszystkie zadania i nie oszukuje.

Czego uczy ta zabawa? Orientacji w terenie, integracji z innymi, zaufania do innych, poznawania okolicy.

7. Gra w klasy

Na chodniku kredą rysowało się pola gry. Do gry wykorzystywano również przeważnie kamyk, którym rzucało się w narysowaną na chodniku planszę. Kamyk zatrzymywał się na kolejnych cyfrach ponumerowanych pól. Zabawa polegała na tym, żeby celować nim w kolejne cyfry i przechodzić na kolejne pola przeskakując na nie w określony sposób (np. na jednej nodze).

Czego uczy ta gra? Współzawodnictwo, koordynacja ręka-oko, celność.

8. Gra w gumę

Zabawa polegała na przeskakiwaniu przez długa gumę, którą najczęściej trzymały dwie osoby (założoną na kostki, kolana, biodra, pas itp.). Skakało się przez nią w wymyślonych układach i powtarzało te układy przez kolejne osoby. Osoby grające wykonywały serie skoków przez gumę. Skoki i sposoby ich wykonania miały swoje nazewnictwo.

Czego uczy ta gra? Gibkości, stawiania sobie coraz trudniejszych celów.

9. Zabawa w  chowanego i zaklepywanie na budce

To nie taka zwykła zabawa w chowanego. Osoba, która szukała, stała najpierw przy budce i liczyła do 10, 20, 30 – w zależności, jak się umówiliśmy. Gdy doliczyła do umówione liczby, zaczynała szukać. Jeżeli oddaliła się od budki, osoby, które się schowały, zaczynały wychodzić ze swoich kryjówek, aby jak najszybciej dobiec do budki (przed szukającym) i zaklepać się. Wtedy były bezpieczne. Jeżeli szukający zobaczył kogoś, dobiegał do budki i krzyczał „raz, dwa, trzy Witek/Janok” itp. Jeżeli chowający się dobiegł jako pierwszy, krzyczał „raz, dwa, trzy za siebie”.

Czego uczy ta zabawa? Przede wszystkim sprytu – żeby schować się tak, aby jednocześnie szukający nas nie zauważył i abyśmy mogli szybko dobiec przed nim do budki.

10. Chodzenie po krawężnikach, barierkach

Jak sama nazwa wskazuje, to chodzenie po wszelkich niskich ogrodzeniach. Zaczynało się na początku krawężnika/barierki. W myśl zasady „jak się nie przewrócisz, to się nie nauczysz” – gdy się spadło, zaczynało się od początku.

Czego uczy ta gra? Przede wszystkim równowagi, ale również tego, aby się nie poddawać, tylko zawsze dążyć do upragnionego celu.

A Wy jakie pamiętacie jeszcze gry podwórkowe z czasów Waszego dzieciństwa? A może wiążą się z nimi jakies historie, które utkwiły Wam w pamięci?